top
Raapstelen
Groente (Brassicaceae)
Raapstelen
 
SNIJMOES | BLAUWE GRONINGER

Raapstelen, blad- of snijmoes

Raapstelen zijn de bladeren van diverse raapsoorten. Raapsteel van koolraap heet blad- of snijmoes, en een bekend soort is de Blauwe Groninger.

Deze wordt vanaf het voorjaar, eind maart, tot in september buiten gezaaid en levert van de vroege zomer tot in het najaar oogsten. Snijmoes heeft een pittige koolsmaak, en je gebruikt er zowel het blad als de bladstelen van, zoals spinazie.

Dat laatste is elders niet het geval. In ons land worden raapstelen geoogst voordat de bloemknop gevormd wordt. Vaak zie je op de Nederlandse markt raapstelen van Chinese kool (Brassica sinensis) onder de naam 'gele malse raapstelen', maar meestal zijn gewone groene raapstelen afkomstig van meiraapjes.

Maar daar blijft het niet bij. Zo is er het speciale raapsteel-ras namenia (Brassica rapa convar campestris) en de puntige raapstelen van de Japanse koolsoort mizuna (Brassica rapa nipposinica). Daarnaast is er snijmoes van de Blauwe Groninger (Brassica napus pabularia), een blauwgroene Siberische kool.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Raapstelen zijn er in het voorjaar. Ze moeten er vers uitzien, geen verlepte bladeren.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

In de koelkast blijven raapsteeltjes enkele dagen goed, mits verpakt in een openplastic zak. Invriezen kan, na kort blancheren, en bij minimaal -18°.

BEREIDING

Snijd de knolletjes/worteltjes van de steeltjes, als dat niet al gebeurd is. Was de steeltjes in ruim water. Kook ze met het aanhangende water, dat na het koken wordt weggegooid in verband met de nitraten, die in oplossing gaan.

BEREIDINGSTIJDEN (KOOKTIJDEN)

koken
ca 5 minuten
smoren
15 minuten
stomen
ca 10 minuten
 

Oorsprong en verspreiding

Raapstelen worden in verschilende landen en regio's verschillend gewaardeerd. In Portugal is de raapsteel, die daar grelo heet, net als in Spanje, een delicatesse.

De 'grelo gallego', de raapsteel van meiraapjes uit Galicië wordt niet alleen vers, maar ook geconserveerd, diepgevroren en gevriesdroogd verkocht. De Grello gallego heeft zelfs een Europees certicaat GPI, voor de rassen Grelos de Santiago en Globo blanco de Lugo. Deze grelos hebben een laag vezelgehalte en zijn daardoor zeer mals, smaken lichtzuur met een bittere toon. Zoals gebruikelijk op het Iberisch eiland worden de grelos geoogst wanneer de bloem al in de knop is.

Taalkundige aspecten, etymologie

VERTALING RAAPSTEELTJES

engels
turnip greens
frans
rutabaga, avet jaune
italiaans
grelo
spaans
grelo
 

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Raapstelen zijn bijzonder rijk aan vitamine A en K en foliumzuur. Het hoge calciumgehalte en het glucosinolaat sinigrine dragen bij aan de bittertoon, wat je ook bij andere koolsoorten, zoals bloemkool, broccoli, musterd en spruitjes aan treft.

Het gehalte aan glucosinolaten is groter dan dat van boerenkool, bloemkool en broccoli. Glucosinolaten beschermen je lichaam tegen de werking van kankerverwekkende stoffen, maken dat je lichaam meer van een bepaald soort eiwitten aan maakt. Deze eiwitten maken giftige stoffen in je lichaam onschadelijk. Zowel de glucosinolaten uit gekookte als ongekookte kool hebben deze beschermende werking.

Glucosinolaten uit ongekookte koolsoorten kunnen in de darm worden omgezet in schadelijke stoffen die de werking van de schildklier remmen. Het is dus aan te raden raapstelen te koken.

Samenstelling per 100 gram rauw product

32
kcal
( 133,9 kJoule)
1,5
gram
eiwitten
7,1
gram
koolhydraten
0,8
gram
waarvan suikers
0,3
gram
vet
0,1
gram
verzadigd
0,1
gram
meervoudig onverzadigd
84
mg
omega-3
36
mg
omega-6
Vitaminen
3862
µg
vitamine A
(483% ADH)
0,1
mg
vitamine B1
(9% ADH)
0,1
mg
vitamine B2
(7% ADH)
0,6
mg
nicotinezuur
(4% ADH)
0,3
mg
vitamine B6
(21% ADH)
194
µg
vitamine B9
(97% ADH)
60
mg
vitamine C
(75% ADH)
2,9
mg
vitamine E
(24% ADH)
251
µg
vitamine K
(335% ADH)
mineralen
190
mg
calcium
0,4
mg
koper
1,1
mg
ijzer
296
mg
kalium
31
mg
magnesium
½
mg
mangaan
40
mg
natrium
42
mg
fosfor
1,2
µg
selenium
0,2
mg
zink
 

Bronvermelding update maart 2020

Plant database | The plantlist, Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden Turnip (green) | Wikipedia (EN) Grelos de Galicia PGI | Foods from Spain Raapstelen | Veggipedia, groenten- en fruitbureau Nutritionfacts Turnip greens, raw | Nutritiondata.self.com Glucosinolaten | Voedingscentrum