Radijs is tegelijkertijd de naam van de soort en van de variëteit die wij 'het radijsje' noemen, en die hoofdzakelijk rauw en verwerkt in salades en remoulades eten. Er zijn tal van variëteiten die onder meer verschillen in grootte, vorm en kleur, en sommige radijssoorten worden geteeld voor hun zaad, om daar olie uit te maken.

Radijs is er in rood en in wit, en in het zwart zowel in ronde als langwerpige vorm (zie foto's). De kleine radijs of sla-radijs wordt ook wel tuinradijs genoemd.

GEBRUIK EN BEREIDING (TUIN)RADIJS

De bol van de jonge radijs, de napiform of hoofdwortel, wordt meestal rauw gegeten, maar kan ook gekookt worden.

Ook de bladeren zijn eetbaar, net als de spruit. Het vlees van een radijs is knapperig en heeft scherpe, peperige smaak die wordt veroorzaakt door glucosinolaten en het enzym myrosinase, dat we ook aantreffen in mosterd en mierikswortel (wasabi). De scherpte wordt minder wanneer de radijs geschild wordt.

BEREIDINGSTIJDEN (KOOKTIJDEN) (TUIN)RADIJS

Houdbaarheid (bewaaradvies)

In de winkel vind je tuinradijs met en zonder blad. Zonder loof zijn radijsjes ongeveer een week in de koelkast houdbaar, met loof iets korter. Bij het ouder worden gaat de radijs een stengel vormen en gaat vanaf dat moment in kwaliteit achteruit. Wanneer radijs gebarsten is, wijst dat in de regel op en teveel aan water wanneer de knol eenmaal gevormd is. Veel radijssoorten kunnen voos (sponzig) worden als gevolg van wateronttrekking door de verdampende bladeren.

Dat radijs kort houdbaar is, komt door het hoge vochtgehalte. Ze worden hierdoor snel glazig of zwart van binnen. Het beste doe je ze in een plastic zakje met gaatjes. Radijs is niet geschikt om in te vriezen.

Waar de oorsprong ligt van radijs is niet bekend, althans niet uit archeologische vondsten of beschrijvingen. Maar aannemelijk is dat de oorsprong in West-Azië en Europa ligt, waar ook de wilde vormen van radijs en zijn verwanten, de mosterd en de raap, gevonden worden.

Tot in de Middeleeuwen is radijs nogal fors van afmeting. De Romeinen kenden radijzen in allerlei vormen van wel 500 gram per stuk. Zij serveerden die met honing en azijn. In de 16e eeuw zijn radijzen met een gewicht van 45 kilogram nog redelijk 'normaal', een proportie die je nu eigenlijk alleen bij de Japanse Sakurajima ziet.

Taalkundige aspecten, etymologie

De Griekse naam die de soort (R.) beschrijft (ῥάφανος) betekent "snel verschijnen" en verwijst naar de snelle kieming. De naam "radijs" is afgeleid van het Latijnse radix (wortel), waarvan ook het woord 'rettich' is afgeleid. Vroeger werd net als nu nog in veel talen, het woord radijs in veel algemener zin voor de soort gebruikt, tegenwoordig meer in de verkleinvorm radijsjes voor de tuinradijs.

VERTALING RADIJS

Het hele evenement duurt maar een paar uur, waarna de kerstviering wordt vervolgd met parades, vuurwerk en dansen op de kerstavond en de (eerste) kerstdag. Centraal staat de tentoonstelling van radijssculpturen, gemaakt van enorme radijzen tot wel 3 kilogram per stuk. Deze worden versneden tot menselijke figuren, volledige kerststallen en modellen van bestaande gebouwen. De radijs voor deze beeldhouwwerken wordt speciaal voor deze gelegenheid gekweekt. Het radijsbeeldhouwen zou bedacht zijn door twee Spaanse monniken die de boeren langs de Rio Atoyac adviseerden op deze manier hun producten aan te prijzen.