Deze vlezige, wat ruwe variant van de sperzieboon, een Phaseolus vulgaris, is lang voor een sperzieboon en dik en rond voor een snijboon, maar is het meest verwant aan de eerste. Ze groeien aan een stamboon, en worden wel stoksla- of staakbonen genoemd. Deze bonensoort is vermoedelijk te herleiden tot de zuidelijke stam van de Phaseolus, de Phaseolus aborigineus.

Spekbonen hebben een draad, en moeten zoals snijbonen 'gedraad' worden. Eigenlijk is dat 'ontdraden', want met het inkepen van de steelaanzet wordt de buikdraad in één beweging verwijderd.

Spekbonen worden wel knipselbonen genoemd, omdat ze aan een koord geregen werden om te drogen. Na ontdraad te zijn, om ze in hun geheel te kunnen eten. De droge spekboon is verkijgbaar onder genoemde benamingen, maar ook onder de generieke benaming dreuge boon of updrögt boon.

Tot de variëteiten behoren Hendriks reuzen, een Oost-Fries, Groningse variëteit uit het einde van de negentiende eeuw. Hoewel de naam anders suggereert zijn de peulen niet langer dan een sperzieboon, maar wel dikker, zo'n 11 mm. De jonge, nog draadloze bonen zijn lichtgroen en hebben rode strepen, die met het koken verdwijnen.

Een andere variëteit is de paars-blauwe Blauhilde. Deze wordt zo'n 25 cm lang en is zeer lang draadloos. Wanneer je hem kookt, wordt hij groen. Twee zeer smaakvolle spekboonsoorten die vooral jong geplukt en gegeten worden zijn de gele wasboon Goldelfe, en de paarse Cosse violette. Beide zijn korter dan de Blauhilde.

PEULVRUCHTEN KOKEN

Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de bereiding van gedroogde bonen in zijn algemeen. Hierin staat alles wat u weten moet over het wel of niet weken van bonen, het waarom, over het koken en over het schuimen van bonen. Lees dit artikel beslist, het is ook van toepassing op spekbonen. Eet ze nooit rauw.

Controleer verse bonen op draden, en snijd ze in eetbare stukken van circa 5 cm. Blancheer ze 5 tot 8 minuten, en dien ze op of maak er een stamppot mee. Week de gedroogde bonen een nachtje, en zet ze op met spekblokjes erdoor heen of speklapjes erop. Zorg dat de bonen net niet onder water staan. Na ze gekookt en afgegoten te hebben, dien je ze op met de spek en een klontje boter. Zout niet vergeten.

BEREIDINGSTIJD (KOOKTIJD)

VERKRIJGBAARHEID EN AANKOOP

Geen up-to-date informatie.

HOUDBAARHEID, BEWAREN

Ook spekbonen zijn gevoelig voor vochtverlies. Verse bonen zijn stevig en zonder verkleuringen. Wanneer een spekboon verdroogt, is dat direct zichtbaar en voelbaar aan de peul, deze wordt slap. Bescherm de verse peulen daarom tegen uitdrogen door deze te verpakken in een vochtige doek, geperforeerde plastic of papieren zak, en ze in de koelkast te bewaren. Dan zijn de bonen bij 2-4 ° zeker vier-vijf dagen houdbaar.

Inmiddels wordt de sperzieboon wereldwijd verbouwd, en behoort de boon tot 'alle culturen'. De veruit grootste producent is China, gevolgd door Indonesië en India. De Europese landen behoren tot de kleinere spelers op de sperziebonenmarkt.

TAALKUNDIGE ASPECTEN

De spekboon zou zo zijn genoemd omdat hij vooral in gerechten werd gebruikt, waarin ook spek was opgenomen.