Anpogaki んぽ柿
Voiluit geschreven is de Date no Anpo Gaki een opmerkelijk helder oranje vruchtvlees met glans, zacht in zijn geheel en halfrauw van binnen, sappig en dik met een aangename textuur. Het vochtgehalte bedraagt circa 50%, veel meer dan dat van andere Japanse gedroogde kaki's, zoals de korogaki, die een vochtgehalte van 25-30% heeft. De variëteiten die voor de anpogaki worden gebruikt zijn de Hachiyaen Hiratanenashi.
Na de oogst worden de kaki's geschild en nog voor ze te drogen worden gehangen, gerookt in een zwavelrijke omgeving. Dit is een eeuwenoud uniek procedé. Het zwavelprocedé zorgt ervoor dat de vruchten hun kleur behouden. Na de behandeling met de zwavelrook krijgen de vruchten minstens 40 dagen tijd om te drogen. Dat gebeurt op een plek waar ze blootgesteld zijn aan wind én zon, geen groter contrast is denkbaar met de Koreaanse gedroogde kaki, de gotgam, waar beslist geen zonlicht op mag komen, en die in geconditioneerde ruimten - binnen - gedroogd wordt. Net als hoshigaki's worden de kaki's vaak in een speciaal daarvoor bestemd open kaki-huis te drogen gehangen. Het oranje gordijn van drogende kaki's, een karakteristiek winterbeeld in Fukushima, wordt "kakibase" genoemd.
Practische zaken
Aankoop en verkrijgbaarheid
Na de eerste oogst van oktober komen de eerste gedroogde vruchten begin december op de markt, met verse aanvoer tot halkf februari.
Culinair gebruik en bereiding
Anpogaki wordt gebruikt in een nieuwjaars-gerecht dat namasu heet, en dat van origine wordt gemaakt van rauwe vis, daikon, wortel en azijn. In Fukushima voegt men daar gedroogde anpogaki aan toe, en noemt men het gerecht anpogaki no namasu. Gebruik hiervoor twee gedroogde anpogaki's, een halve winterwortel en een ongeveer gelijk stuk daikon, en suiker en azijn naar behoefte. Snijd de daikon en de wortel in dunne reepjes en bestrooi deze met wat zout, knijp er het overtollig vocht uit en meng de groentereepjes met reepjes anogaki. Maak het gerecht eventueel op smaak met wat azijn en suiker.
Oorsprong en verspreiding
Het productiegebied ligt in het bekken van Fukushima, ingeklemd tussen het Abukuma- en Ou-gebergte. Het klimaat hier, met grote dagelijkse temperatuurschommelingen en weinig neerslag maakt het gebied geschikt voor de teelt van kaki's en de drogerij, die er ctraditioneel in de open lucht plaats vindt.
De anpogaki is sinds 31 januari 2023 een beschermd product, aangemerkt als product met Japans' Geografische indicatie (GI). Het toezicht op het beschermd product is opgedragen aan de Date Regio Anpo Gaki Liaison Council, die zowel verantwoordelijk is is voor de teelt- sla voor de verwerkingsrichtlijnen.
De kakiteelt in Fukushima dateert uit de Edo-periode (1603 -1867). Pas in de Meiji-periode (1868 -1912) werd de huidige benaming amaboshi gaki of anpo gaki ingevoerd. In de Taisho periode (1912 -1926) experimenteerden Japanse boeren in Isazawa met het procedé van zwavelfumigatie dat in de Verenigde Staten werd gebruikt voor het drogen van druiven. Hieruit ontstond de nog altijd gebruikte fumigatietechniek die niet uitsluitend in Fukushima wordt toegepast.
De productie van anpo gaki in het gebied bedroeg in 2010 zo'n 1200 ton,15% van de nationale productie. Door de catastrofale schade aan de kerncentrale door de aardbeving in Oost-Japan in 2011 moest de kaki-productie twee jaar lang worden opgeschort. De oogst wordt sindsdien nauwlettend gecontroleerd op radioactieve besmetting. Op diverse plaatsen zijn testcentra opgerichtr waarin de kaki's in alle stadia van het productieproces gemonitord worden.
Wanneer een meetresultaat op enig moment een hogere waarde oplevert dan 50 becquerel, wordt de hele batch waartoe de vrucht behoorde vernietigd. Alle kaki's worden aan de meting onderworpen aan deze 100 procent, niet-destructieve inspectie. Alle vruchten op de markt zijn daardoor gegarandeerd veilig met de garantie dat hun stralingsniveau lager is dan 50 becquerel per kg.
