Glucose (C6H12O6) is een enkelvoudige suiker (monosacharide) die vrij voorkomt als suiker en in ons lichaam wordt gevormd bij de vertering van koolhydraten. Glucose zet de alvleesklier aan tot het produceren van insuline. Dat leidt tot de aanmaak van leptine, het hormoon dat zorgt voor het verzadigingsgevoel. Bij fructose ontbreekt dat, waardoor fructose niet in onze bloedbaan komt en als energie wordt opgenomen, maar rechtstreeks in de lever belandt. Zo'n 80% van de glucose wordt gebruikt als energie voor de cellen in ons lichaam. Een deel van de glucose wordt opgeslagen in de lever en de spieren in de vorm van glycogeen, dat bij grote inspanning beschikbaar komt.
Het gevolg van opname van glucose in de bloedbaan is een stijging van het glucosegehalte in het bloed, de bloedsuikerspiegel. Bij een gezond mens herstelt de bloedspiegel zich binnen een uur of drie naar een normaal nieveau, bij mensen met diabetes is dat niet het geval. Hierdoor kunnen zij een hyper krijgen, een toestand waarbij de bloedspiegel zo hoog is dat zij zelfs in coma kunnen raken.
De alvleesklier maakt bij gezonde mensen insuline aan dat er voor zorgt dat de suikers snel door het weefsel wordt opgenomen, bij diabetes werkt dat niet of onvoldoende. Een gezond lichaam maakt glucogen aan wanneer de bloedsuikerspiegel onder het normale niveau komt.
Het lichaam heeft ook een ingebouwd systeem voor wannee er een tekort aan glucose is. Het vormt dan glucose uit eiwitten (aminozuren) of vetten (glycerol). Dat gebeurt hormonaal, merendeels in de lever.
De glycemische index van glucose bedraagt 100. Deze GI is een waarde voor het effect van het innemen van een product op de bloedspiegel, gerelateerd aan het effect van zuivere glucose, anders gezegd 'in verhouding tot glucose', met een waarde tussen 0 en 100 (glucose).
Glucose ondergaat de Maillard reactie, een niet-enzymatische bruinkleuring met aminozuren. Door de zwakkere open-keten-vorm verloopt de beginfase van de Maillardreactie met glucose langzamer dan met fructose.
Druivensuiker is, al doet de naam anders suggeren, geen vruchtensuiker of fructose, maar glucose. De uitstraling van dextro, zoals het in de wandeling wordt genoemd, is die van 'gezond suiker', maar het Europees hof heeft de fabrikant Dextro energy in 2017 ernstig op de vingers getikt, in haar reclame-uitingen het eten van suiker te verheerlijken.
Een tabletje 'dextro' is gewoon suiker, maar wordt omdat het puur glucose is, sneller omgezet dan biet- of rietsuiker (sucrose of sacharose).
Om die reden wordt dextro-tabletjes door diabetici omarmd als een middel om de bloedsuiker snel op peil te brengen wanneer deze te laag is, ter vorkoming van een hypo. Voor 20 gram glucose-koolhydraten - de dosis die je gebruikt bij een hypo - neem je zeven dextro-tabletjes (à 3 gram), dertien Dextro mini-tabs van 1,5 gram of 10 glucosetabletten van 2 gram. Twee eetlepels limonadesiroop in water , 200 ml frisdrank (géé light!) of 150 ml dubbeldrank, leveren het zelfde resultaat. Gebruik alleen in hoge nood een vijftal suikerklontjes.
Glucosestroop is een oplossing van (40 tot 80%) glucose en maltodextrines (meestal maltose) in water. Glucosestroop is minder zoet dan suiker en veel makkelijker in gebruik bij de productie van levensmiddelen. Zélf glucosestroop maken, kan door één deel druivensuiker met een gelijk deel water in een pan met dikke bodem op middelhoog vuur tot stroopdikte in te laten koken.
Het antwoord daarop is eenvoudig: omdat vlees en vis geen vrije glucose bevatten. Wel spiersuiker of glycogeen, een meervoudig vertakt polymeer van glucose. In onze darmen wordt deze spiersuiker omgezet in maltose en isomaltose, niet rechtstreeks in glucose. Daarom zal vlees, en hetzelfde geldt voor vis en gevogelte, geen directe invloed hebben op onze bloedsuikerspiegel.