top
Dòufu pí
Tofuvel
Dòufu pí
Dòufu pí producten
Dòufu pí (tofuvel)

Dòufu pí 豆腐皮

Wij kennen dit sojaproduct onder de naam tofuvel(len), maar dat is niet wat het is. Een tofuvel (yuba) is het vel dat wordt gevormd op warme, nog niet gestremde sojamelk. Vergelijkbaar met het vel dat zich op melk vormt.

Tofuvellen worden deze zowel Chinees als Japans genoemd. Hoewel de oorsprong ongetwijfeld China is, is er geen essentieel verschil tussen tofuvellen uit China of Japan, beide dateren uit de zevende eeuw Net als Japan kent China een grote verscheidenheid, variaties op één en hetzelfde thema:

  1. fǔzhú dòufu pí of verkort fǔpí, het tofuvel of yuba (豆腐皮)
  2. (yuán zhī) fǔzhú ,de stokvormige yuba (圆枝腐竹)
  3. fǔzhú jié, de geknoopte yuba (腐竹结)

Het tofuvel is een dunne filmlaag op warme sojamelk, vergelijkbaar met het vel op verwarmde dierlijke melk. Technisch gesproken is het geen tofuvel daar voor het maken van tofu stollingsmiddel wordt gebruikt, maar voor tofuvel niet. Zo wordt het gemaakt:

Hoewel het mereneel van de tofuvellen in fabrieken letterlijk aan-de-lopende-band gemaakt worden, vind je in China en Japan nog veel kleinschalige productie, waarbij de vellen gemaakt worden in met stoom verwarmde rechthoekige bakken. Fabrieksmatige tofvellen zijn constant van kwaliteit en kleur, in ambachtelijk gproduceerde tofuvellen zijn kleur- en kwaliteitsverschillen onvermijdelijk. De kleur verraadt het gehalte aan soja. De eerste batches zijn lichtgeel van kleur, bleek zelfs. Naarmate de sojamelk inkookt, wordt het gehalte aan sojabonen in het vel hoger, en de kleur dieper. Ook de zwaartekracht speelt een rol, de sojabonenfracties bezinken in de sojamelk gedurende het oogsten van de vellen.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Tofuvellen zijn gedroogd te koop, in de vorm van vlakke of gerolde vellen (sticks). Een alternatieve benaming is bǎi yè, dat betekent honderd-vellen. Qiānzhang 千张 (duizend-vellen) zijn eveneens 'velletjes' maar niet gemaakt door sojamelk te verwarmen, maar gemaakt zoals tofu. Dunne vellen tofu met andere woorden, in één adem te noemen met filodeeg, wonton- en loempiavellen.

tofuvel Fǔzhú of bamboe yuba


Culinair gebruik en bereiding

Om tofuvellen als wikkel te gebruiken, kun je beter geen gedroogde vellen kopen. Gebruik hiervoor liefst verse vellen of diepgevroren vellen. Deze zijn minder fragiel. Maak gedroogde vellen plooibaar door ze in een vochtige omgeving te rehydrateren, bijvoorbeeld door ze te bedekken met een vochtige doek.

Wanneer je gedroogde vellen of sticks in een gerecht wilt gebruiken, dien je deze eerst te wellen. Doe dat indien mogelijk niet in kraanwater, maar benut de absorptie om de vellen smaak te geven door ze te wellen in een gekruid sausje van sojasaus en rijstewijn bijvoorbeeld. Doe dit zelfs wanneer je de vellen aan soep toe wilt voegen.

Net als in Japan kent men ook in China de rijk gevulde yuba-rol: fǔ pí juǎn. Deze wordt gefrituurd. De wikkel bestaat uit meerdere vellen yubavellen, waardoor een gelaagde en knapperige wrap ontstaat.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

Verse yuba kan diverse dagen in de koelkast bewaard worden. Voorkom uitdroging.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

Het tofuvel als ingrediënt zou in China zo'n twaalf-, dertienhonderd jaar oud zijn. De techniek van het oogsten van tofuvellen zou in de zevende eeuw door Zen-monniken geëporteerd zijn naar Japan.

Maar uit de Japanse schrijfwijze van yuba maakt men op dat men in Japan mogelijkerwijs al veel vroeger bekend was met het tofuvel, dat om die reden alleen geschreven werd in hiragana-schrift en niet in traditionele Chinese tekens.

Tegen het eind van de zestiende eeuw verschijnt in China de Bencao Gangmu (de Grote farmacopee) van Li Shizhen. Deze wordt beschouwd als de eerste tekst waarin de bereiding en het gebruik van het tofuvel wordt beschreven. In dezelfde periode wordt het tofuvel - de term yuba is van later datum - beschreven in de Japanse Matsuya Hisamatsu chakai-ki (het drie-generatie dagboek van de theeceremonies van de Matsuya's familie).

Benamingen in diverse talen

engels
tofu skin, beancurd skin or sheet
frans
peau de tofu ou feuille de tofu
italiaans
pelle di tofu
spaans
piel de soja o nata de soja
duits
sojamilchhautblätter
arabisch
 
turks
tofu derisi
hindi
 
indonesisch
Kembang tahu
japans
yuba 湯葉
vietnamees
phù chúc
chinees
dòufu pí, dò pí, qūbié (yuba)
 
in dit artikel 
slotregel

Gezondheidsaspecten

Voedingsstoffen - gezondheidsrisico's

Onderstaande gegevens zijn gebaseerd op gedroogd tofuvel.

Samenstelling per 100 gram gedroogd product

530,0
kcal
(2219,0 kJoule)
7,2
gram
koolhydraten
3,0
gram
vezels
32,1
gram
vet
5,0
gram
verzadigd
7,5
gram
enkelvoudig onverzadigd
16,3
gram
meervoudig onverzadigd
Vitamines
0,3
µg
vitamine A
(0% ADH)
0,4
mg
vitamine B1
(0,0% ADH)
0,1
mg
vitamine B2
(10,0% ADH)
1,4
mg
nicotinezuur (B3)
(8,8% ADH)
0,6
mg
pantotheenzuur
(10% ADH)
0,3
mg
vitamine B6
(20,0% ADH)
38,0
µg
foliumzuur (B9)
(19% ADH)
2,4
mg
vitamine E
(20% ADH)
55,0
µg
vitamine K
(73,3% ADH)
Mineralen
210,0
mg
calcium
3,3
mg
koper
8,3
mg
ijzer
840,0
mg
kalium
220,0
mg
magnesium
12,0
mg
natrium
600,0
mg
fosfor
7,0
µg
selenium
4,9
mg
zink

Bronvermelding update maart 2022

Making Okara (おから) and Soy Milk | With a glass, posted by Sissi on 11th May 2011 蒸豆腐渣 | Xia chu fang 贵州人最怀念的家常美食--渣豆腐 | Dou guo The film that forns atop heated soymilk | William Shurtleff and Akiko Aoyagi, Soy Info center 2012 Tofu skin - nutrition | Wikipedia (EN) History of tofu | Soyinfo center ©2012 When soaking yuba, you should avoid using clean water. | iNews Seriously Asian: Tofu Skin Recipe | Chichi Wang, Serious eats History of Yuba | William Shurtleff and Akiko Aoyagi, A Chapter from the Unpublished Manuscript, History of Soybeans and Soyfoods, 1100 B.C. to the 1980's, ©Copyright 2004 Soyfoods Center, Lafayette, California
slotregel