aria-hidden="true" title="inhoudsopgaven">
WORTELS
De wortelknol is voor een plant van belang omdat hij daar zijn reservestoffen in vast legt, in de vorm van suikers of koolhydraten. Wortelknollen zijn daarom per definitie zetmeelrijk.
Wortelstokken zijn primair geen opslagmedium voor de plant, maar het uitgangspunt voor het vormen van een nieuwe plant. Een backup als het ware, voor wanneer de plant afsterft. De reserves zijn bestemd voor de nieuw te vormen plant. Deze vorm van voortplanting wordt vegatatieve vermeerdering genoemd.
Wortelstokken zijn voorzien van knopen, met of zonder bladeren. Uit iedere knoop kan een plant ontstaan, zodat wanneer een rhizoom gebroken wordt of breekt, de evoortplanting niet in gevaar komt. Wanneer er geen bladeren aan de wortelstok zijn, zijn de littekens ervan wel te te zien. In de regel zijn planten die zich langs deze wijze voortplanten, moeilijk te verwijderen.
Net zoals bij de wortelknollen de radijswortel bovengronds groeit, groeien sommige rhizomen bovengronds, zoals bij lelies.
DE PENWORTEL
Planten met een eetbare penwortel zijn de biet (Beta), de klit (Arctium), de paardenbloem (Taraxacum officicinale), de pastinaak (Pastinaca sativa), de peterselie (Petroselinum crispum), de raap (Brassica rapa) , de radijs (Raphanus sativus) en de wortel (Daucus carota). Ook de witlof heeft een penwortel, maar deze wordt niet gegeten.
TUINBIET
De tuinbiet (Beta vulgaris)) heeft een penwortel die rond of cylindrisch van vorm is en veel suikers bevat.
PAARDENBLOEMBIET
De paardenbloem (Beta) heeft een penwortel die veelal rond van vorm is en veel suikers bevat.
PASTINAAK
De pastinaak (Beta) heeft een penwortel die veelal rond van vorm is en veel suikers bevat.
PETERSELIEWORTEL
De peterselie (Beta) heeft een penwortel die veelal rond van vorm is en veel suikers bevat.
RAAP
De raap (Beta) heeft een penwortel die veelal rond van vorm is en veel suikers bevat.
RADIJS
De radijs is een deel van de gezwollen ondergrondse stengel net boven de wortel, de radix.
WORTEL
De wortel (Beta) heeft een penwortel die veelal rond van vorm is en veel suikers bevat.
DE KNOLWORTEL
Onder een knolwortel wordt verstaan .
Planten met een eetbare penwortel zijn de biet (beta), de klit (arctium), de paardenbloem (taraxacum officicinale), de pastinaak (pastinaca sativa), de peterselie (oetroselinum crispum), de raap (brassica rapa , de radijs (raphanus sativus) en de wortel (daucus carota). Ook de witlof heeft een penwortel, maar deze wordt niet gegeten.
DE WORTELSTOK OF RHIZOOM
Wanneer het blad ontbreekt, is een litteken zichtbaar, zoals prima waar te nemen is bij de geelwortel. Wanneer een rhizoom gebroken wordt of breekt heeft iedere deel het vermogen een plant te vormen. Preciezer geformuleerd, iedere knoop kan een nieuwe plant vormen.
Planten met een eetbare (ondergrondse) wortelstok zijn de bamboe, de geelwortel, de laos, de chinese artisjok (Stachys affinis) en de de lisdodde. Hieronder een overzicht van de eetbare wortelstokken op deze site.
CHINESE ARTISJOK, CROSNE
De Chinese artisjok (Stachys affinis) heeft een knapperige, zoete rhizoom die zowel rauw als (kort) gekookt wordt gegeten. Wordt in Europa vooral in Frankrijk verbouwd.
GEELWORTEL
De geelwortel (Curcuma longa) is beter bekend als kleurstof dan als specerij, zoals de verwante gember en laos.
GEMBER
De sappige wortelstok van de gember (Zingiber officinale) is één van de veelzijdigste specerijen. Het smaakpalet maakt het mogelijk de gemberstok zowel te konfijten als in zuur in te leggen.
LAOS
In de Thaise, Indonesisch en Maleisische keukens is laos (Alpinia galanga) een onmisbare specerij.
LISDODDE
De lisdodde (Typha) is een gras waarvan de rhizoom 30.000 jaar geleden al bij wijze van graan gegeten werd.
LOTUS
Van de lotus (Nelumbo nucifera) worden vrijwel alle delen gegeten; behalve de rhizomen, de zaadhoofden, de bloemen, zaden en jonge bladeren.
ZHE'ERGHEN
Zhe'ergen (Houttuynia cordata) heeft bladeren en rhizomen die beide als groente gegeten worden. Zhe'ergen is heel populair in Vietnam, India en China, waar de naam vandaan komt.
