top
Tamalablad
Cinnamomum tamala
Tamalablad
Recepten met tamalablad
Cinnamomum tamala

Tamalablad (tejpat)

Indiaas laurierblad

Tamalablad of tejpat is een lauriersoort die in de Moghul-keuken wordt gebruikt. Het is weliswaar een familielid van de gewone laurier, maar behooirt niet tot hetzelfde plantengeslacht.

Het blad is afkomstig van de Cinnamomum tamala, een kaneelsoort. Deze wordt vaak verward met de Cinnamomum malabatrum, per ongeluk of met opzet, want het blad van de malabtrum wordt nogal eens aangeboden als tamalablad. Van beide planten wordt alleen lokaal ook de bast als kaneel gebruikt, deze levert echter een inferieure kaneel op.

De tamala groeit in het tropische en subtropische laag gebergte. De boom is groenblijvend en is gemiddeld 6-12 meter hoog. Hij kan wel twintig meter hoog worden. De tamala is een vruchtdragende plant. De bladeren worden geoogst vanaf het tiende levensjaar van een boom, die wel honderd jaar oud wordt. De belangrijkste oogstperiode is van oktober tot maart. De bladeren herken je aan de drie, duidelijk zichtbare nerven in de lengterichting.

Tamalablad, in het Sanskrit tamālapatra, heeft een lichte scherpte. Er zijn twee typen, het tamalablad dat naar kruidnagel ruijkt en smaakt, en het blad dat naar kaneel ruikt en smaakt. In het eerste domineren (E)-cinnamaldehyde (ca 45%), trans-cinnamyl acetaat (ca 25%) en ascabine (ca 15%), en is eugenol - verantwoordelijk voor het kruidnagel-aroma - nagenoeg of geheel afwezig. Het tweede type bevat juist grote hoeveelheden eugenol. Het kruidnagel- of eugenoltype komt vrij algemeen in het wild voor, en wordt verbouwd voor de bladeren als kruid en de medicinale olie. Het kaneel-type tamala groeit hoofdzakelijk in de Kumaun-bergen en wordt alleen daar verbouwd, in het Nainital district.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Tamalablad is hier niet verkrijgbaar. Een vergelijkbaar blad is niet te koop. Het meest geschikt zijn kaneelbladeren of kardamombladeren, maar ook die zijn nauwelijks verkrijgbaar. De gemakkelijkste weg is haar te vervangen door een stukje kaneelschors of gedroogde pimentbessen. Maar dat haalt het niet bij de unieke smaak van verse tamalabladeren.

Culinair gebruik en bereiding

In Duitsland werd het tamalablad vroeger in gruitbier gebruikt. Tegenwoordig is het vooral een alledaags kruid in de Noord-Indiase (Moghul) keuken in biryanis en in kormas. Het blad wordt soms gebruikt in Noord-Indische garam-masala. Om de aroma's tot hun recht te laten komen, wordt het meegebakken, zodat de geur goed vrij komt.

Het blad wordt ook gebruikt in het Maleisische gerecht kumbul appam, cakes die gewikkeld worden in het blad, dat in het Maleis 'vazhana' of 'edana' heet. In Zuid-India wordt het kruid vrijwel niet gebruikt.

Het blad wordt in Kashmir gebruikt als vervanger van betelblad in paan, de stimulernede combinatie van betelblad en betelnoot. Betelblad wordt er tāmbalapatra of tāmbulapatra (vergelijk tamalablad is tamālapatra) genoemd.

Oorsprong en verspreiding

De Cinnamomum tamala groeit van nature in het noordelijk deel van India (o.a. in Sikkim, Assam en Meghalaya) en in de Himalaya, in Nepal, Bhutan, en in het westen van Yunnan in China.

De tamala wordt in verscheidene regio's van India verbouwd, onder meer in Kerala en Assam.

Taalkundige aspecten, etymologie

De botanische naam Cinnamomum tamala is afgeleid van het Sanskriet-woord 'tamālapattram' dat 'blad of bladeren van de donkere boom' betekent. Het woord 'malabathrum' in Cinnamomum malabatrum is de Hellenistische interpretatie van het woord. Het weglaten van de 'ta' gebeurde omdat de Grieken dat als het lidwoord beschouwden.

In India heeft de tamala de volgende benbamingen: Hindi: तेजपत्ता tejpatta • Manipuri: তেজপাত Tejpat • Tamil: தாளிசபத்திரி Talishappattiri • Malayalam: തമാലപത്രമ് Tamalapatram • Telugu: Talisapatri, Talisha, Patta akulu • Kannada: Patraka • Bengali: তেজপাত Tejpat • Urdu: तेज़पात Tezpat • Assamese: Mahpat, তেজপাত Tejpat • Gujarati: તમાલપત્ર Tamaal patra • Sanskrit: तमालपत्र tamalapattra

Benamingen in diverse talen

engels
indian bay leaf
frans
laurier des indes
spaans
hoja tamala
duits
indisches lorbeerblatt
hindi
tejpatta
indonesisch
 
japans
tamara-nikkei tezipatto
vietnamees
ô duoc
chinees
chai gui 柴桂

Bronvermelding update maart 2021

Cinnamomum tamala | Efloraofindia - Database Nutritional attributes of herbs | Crop & Food Research Confidential Report No. 1891, L.J. Hedges & CE Lister, april 2007 Tejpat | Spices board of India GC-MS analysis and screening of antidiabetic, antioxidant and hypolipidemic potential of Cinnamomum tamala oil | Suresh Kumar e.o. 2012 Researchgate Antivirulent Properties of Underexplored Cinnamomum tamala Essential Oil and Its Synergistic Effects ... | S. Bvanu e.o, Frontiers in microbiology 2017; 8: 1144. Published online 2017 Jun 26. doi: 10.3389/fmicb.2017.01144 Cinnamomum tamala | Wikipedia (EN) Cinnamomum tamala | Gernot Katzer's spice pages Cinnamomum tamala | Useful tropical plants Tej patta | Tales from our table Malabathrum | G.P. Singh, Researches Into the History and Civilization of the Kirātas, 2008 Gyan publishing house, New Delhi, ISBN 81-212-0281-7
slotregel