Vitamine A Het speelt het een rol bij de groei, het gezichtsvermogen (tekort kan leiden tot nachtblindheid) en de gezondheid van huid en tandvlees. Het is niet oplosbaar in water, wel in vet, en kan relatief goed tegen verhitting. Door koken is het verlies aan vitamine A beperkt tot circa 10%. Vitamine A is matig gevoelig voor blootstelling aan lucht en licht.

VOEDINGSADVIES (ADH)

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A1 bedraagt 800 µg. Op onze site wordt 5μg als standaard ADH aangehouden. De aanvaardbare bovengrens bedraagt voor volwassen 100μg; per dag, voor kinderen onder 10 jaar 25μg, en voor zuigelingen tot 1 jaar 25μg.

De hoeveelheid vitamine A en bètacaroteen wordt weergegeven in retinol-equivalenten (RE). IE of Internationale eenheid (in het Engels IU) is een oudere, nog veel gebruikte eenheid voor vitamine A, onder meer op de op deze site gehanteerde voedingswaarde-website Nutritiondata.self.com, welke gelinkt is aan de kennisdatabases van de United States Department of Agriculture (USDA).

Rekenregel: 1 microgram (µg) retinol = 1 retinolequivalent = 12 microgram bètacaroteen = 3,33 IE/IU retinol.

Een tekort aan vitamine A (vitamine A-deficiëntie) kan onder meer nachtblindheid, uitmondend in volledige blindheid tot gevolg hebben, een droge en schilferige huid, slechte toestand van het gebit, verminderde afweer of verminderde vruchtbaarheid. Een teveel aan vitamine A kan leiden tot verschijnselen als hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, huid en skelet. Ook is het in hoge doses teratogeen: er kunnen schadelijke veranderingen aan het ongeboren kind optreden. De Gezondheidsraad heeft de veilige bovengrens voor vitamine A vastgesteld op 3000 µg per dag.

BRONNEN VAN VITAMINE A

Vitamine A komt niet in planten voor. Deze kunnen wel bèta-caroteen bevatten dat het lichaam zelf in vitamine A kan omzetten. Het bètacaroteenmolecule bestaat -eenvoudig gezegd- uit twee retinolmoleculen die met de staarten aan elkaar zitten. Wanneer dit molecule gesplitst wordt, ontstaan twee retinolmoleculen. Bèta-caroteen komt onder andere voor in groenten en gele of oranje vruchten, waar het (deels) voor de kleur verantwoordelijk is.

Vitamine A zit in boter, margarine, kaas en melk, lever en 'levertraan', rijk aan vitamine A zijn runderlever, kaas en vette vis.