De Spanjaarden en Italianen gingen de Fransen voor. De Italianen leerden de peen kennen dankzij hun overzeese handel met de Arabieren, de Spanjaarden uit de tijd van de Arabische overheersing. De Fransen moesten het hebben van landroutes, van peen die in Italië werd verbouwd en naderhand in Zwitserland, en peen die al sinds de twaalfde eeuw in het Spaanse Sevilla werd verbouwd. Dit betrof de paarse peen, in die tijd Radice atrorubente genoemd, de vuurrode radijs.

Het woord 'carotte' verschijnt voor het eerst in de zestiende eeuw. Het is afgeleid van het Latijnse carota. Het woord doet al snel ook in het Nederlands zijn intree als karoot (1536), een woord dat alleen nog in het West-Vlaams voor komt. De Hollandse paarse "karoot" werd al snel een begrip, bijvoorbeeld in Duitsland waar men deze omarmde.

De Fransen waren er achteraf bezien niet zo gek op. Het grote nadeel van de rode peen was immers dat hij kleur af gaf, en bouillons ruïneerde. Aan het hof van zonnekoning Lodewijk XIV prefereerde men daarom de gele en de witte wortel.

Jean-Baptiste La Quintinie, de tuinman van de vorst zette de toon. Le Potager du roi à Versailles wordt aan hem toegedicht, en behoort tot de prominentste Franse gerechten uit die tijd, en staat nog altijd op het menu. Nog zo'n befaamd op de peen gebaseerd gerecht uit die tijd is de Boeuf carotte van chef La Varenne uit 1651, een voorbeeld van een 'boeuf à la mode'.

Het zou nog wel even duren voor ook in Frankrijk de oranje peen algemeen opgeld doet. Net als in ons land werden ook in Frankrijk talloze variëteiten ontwikkeld. Het succesvolst waren de Demi-longue Nantaise, een zoete, diep-oranje stomp gevormde wortel zonder groene kraag (1864) en de Demi-longue de Carentan (1884) een soortgelijke peen, maar meer geschikt voor de omstandigheden in de Midi.

Ook Frans is de bolronde zomerpeen, die onder meer door het leven gaat als de 'Pomme Parisienne'. Andere soorten zijn de Carotte demi-courte des Sables , de Guérande (1884 AOP) en de Carotte longue lisse de Meaux . We wijden aan alledrie een afzonderlijk artikel. (Nog) niet aan de de Carotte de Tilques, eveneens een ras uit de negentiende eeuw, waarvoor de aanvraag voor Europese bescherming IPG in gang is gezet.

 

#inleiding  #de teelt van de franse peen 

 

#daucus carota sativus  #westerse peen 

De Franse productie van peen bedraagt circa 8% van de totale productie in Europa - net als Nederland - een schijntje van de totale wereldproductie, waarin Europa een marktaandeel heeft van circa 20%. Import en export zijn in Frankrijk rijwel in balans. Er wordt 10% meer uitgevoerd dan ingevoerd. Daarbij dient aangetekend te worden dat sommige Franse peensoorten, zoals de ronde peen, vooral voor de eigen conservenindustrie bestemd zijn.