HEILIGE BASILICUM (TULSI, KRAPHAO)
Het is een lage struik (30-60cm) met harige stengels en sterk aromatische bladeren, zoals alle basilicumsoorten. De bloemetjes zijn wit of paars. Er zijn variëteiten met grote, groene bladeren en rood-paarse, kleinere bladeren, die culinaire toepassingen kennen, met name in Thailand, waar men de plant Tulsi noemt. Wordt in plaats van Ocimum tenuiflorum ook Ocimum Sanctum genoemd.
Culinair gebruik en bereiding
Gebruik als andere basilicum, rauw in saldes of toegvoegd aan gerechten. In de Thaise keuken worden de peperige Sri Tulsi bladeren gebakken, geserveerd bij gebakken vis, 100-jaren eieren en garnalencakejes (Tord man). Sri Tulsi wordt wel vervangen door shiso-bladeren (Parilla frutescens)
AANKOOP EN BEWAREN
Bewaar de basilicum (aan de steel) zoals andere kruiden aan de steel, gewikkeld in een vochtige doek, verpakt in plastic. Zo houd je de kruiden zeker een week goed. Controleer steeds op rotte blaadjes en steeltjes. Eenmaal aangetast, bederft al gauw de hele bos. Let daarom goed op bij de aankoop van basilicum in een zak.
Blaadjes kunnen, mits goed verpakt, ingevroren worden.
Oorsprong en verspreiding
De heilige basilicum komt van oorsprong uit India en heeft voor Indische hindoes een belangrijke betekenis, de aanwezigheid van Vishnu in de vorm van de reïncarnatie van zijn vrouw.. Ze verzorgen hun inderdaad 'heilige' basilicumplanten thuis en in de Vishnu-tempels, en koken er niet mee. In Thailand gebruikt men twee soorten heilige basilicum in de keuken, de groene kraphao basilicum of Sri tulsi, met zijn grote groene bladeren en de rode of paarse kraphao basilicum of Krishna tulsi, met zijn kleine blaadjes.
Taalkundige aspecten, etymologie
Het woord basilicum is ontleend aan het Latijnse woord voor vorstelijk 'basilicum', naar het Griekse 'basileus' wat koning, vorst betekent, en dat ook de basis vormt voor het woord 'basiliek'. In Nederland wordt voor basilicum ook wel de benaming 'koningskruid' gebruikt. Het woord Ocimum is afgeleid van het Griekse woord voor 'te ruiken', 'tenuiflorum' is Latijn voor 'met kleine bloempjes'.
Het Indische woord 'tulsi' betekent 'met niets te vergelijken'.
De plant groeit op veel plaatsen In Zuid-oost Azië en het Indische continent tot 1800 meter hoogte in de Himalaya en op de Nicobar eilanden, waarnaar ook een variëteit is vernoemd.
.VERTALING HEILIGE BASILICUM
RECEPTEN
Een bekend gerecht met heilige basilicum is het Thaise Phat kraphao, waarin gebakken heilige basilicum gecombineerd wordt met gehakt varkensvlees (foto), kaphrao mu, gehakt kippevlees, kaphrao kai, of gehakte garnalen, kaphrao kung. Belangrijke ingrediënten zijn sojasaus, vissaus, knoflook en chilipeper.
Gezondheidsaspecten
Voedingswaarde, gezondheidsrisico's
Vanwege het ontbreken van gegevens, geven we hier de voedingswaarde van gewone, zoete basilicum. Basilicum wordt gebruikt als kruid en wordt daarom in kleine hoeveelheden gegeten. Het bevat de gentoxische stoffen estragol, methyleugenol en safrol, die mogelijk kankerverwekkend zijn na inname van zeer grote hoeveelheden (100 tot 1000 keer de te verwachten inname). Bij normaal gebruik van basilicum is er volgens het Voedingscentrum echter geen enkel verhoogd risico op kanker.
