De cherimoya is een snelgroeiende tropische struik, die zo'n 7-8 meter hoog wordt. Hij heeft langwerpige, lederen bladeren die wel 25 cm lang kunnen worden en die hij weliswaar in droge tijden kan verliezen, maar het is een groenblijvende plant. De bloemen zijn bleekgroen en ruiken fruitig. Ze staan tegenover het blad aan de steel, in paren of drietallen.

Hij houdt van een droge setting en kan niet tegen extreme warmte of kou. Ideaal is een gemiddelde temperatuur van 25-28 °. Een chermimoyaboom geeft op zijn vroegst vanaf zijn derde jaar vruchten.

Die vrucht is hart- of kegelvormig, en zijn gemiddeld 10 cm in doorsnede, tot 20 cm lang. De schil is groen, maar bij rijpen verschijnen al gauw bruine randen. Een volledig rijpe vrucht is volledig bruin. Gemiddeld weegt een cherimoya 300 gram, maar er zijn knapen bij van 2 kilogram en meer. Het vruchtvlees is cr&etilde;me van kleur, met grote bruin-zwarte zaden die niet gegeten (kunnen) worden.

De vruchten lijken geschubde bessen te zijn, en doen vermoeden dat de vruchten verzamelvruchten zijn, zoals de ananas. Maar wat we zien zijn de vele stampers (vruchtbladen of carpellen) van één enkele bloem. Verzamelvruchten bestaan uit een groot aantal verschillende bloemen. Technisch gezien zijn de vruchten de vereniging (aggregatie) van een groot aantal gerijpte eierstokken, die herkenbaar zijn aan de schubben of stekels aan de buitenzijde van de vrucht.

In Spanje wordt een kruising tussen de suikerappel en de cherimoya verbouwd die de Inca-naam chirimoya draagt en voluit Chirimoya de la Costa tropical de Granada-Málaga heet. Deze vrucht heeft in 2010 het Europese predikaat PDO (Protected Designation of Origin), op zijn Spaans DOP gekregen.

Een alternatief voor de cherimoya, en als zodanig verbouwd, is de soncoya, ongeveer even groot als de ilama, maar met oranje vruchtvlees. Deze smaakt als mango of pawpaw.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Culinair gebruik en bereiding

De vrucht wordt geschild gegeten, als handvrucht of in bereidingen. De zaden zijn niet eetbaar . Snijd de vrucht doormidden. De zaden laten zich dan gemakkelijk verwijderen. Lepel het vruchtvlees er vervolgens uit, schillen zal niet lukken.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

Cherimoya's zijn kort houdbaar. Houd ze buiten de koelkast, tenzij al rijp, bij temperaturen onder 12° stopt het rijpingsproces. Bewaar rijpe vruchten buiten de koelkast hoogstens enkele dagen. Gerijpt vruchtvlees kan goed ingevroren worden om bij wijze van ijs gegeten te worden. Eet cherimoya's bij voorkeur koel.

 

#oorsprong en verspreiding  #gezondheidsaspecten (voedingswaarde)

 

#annonaceae 

In de achttiende eeuw is de cherimoya naar Spanje, waar het aanvankelijk sierplant was, maar de commerciële teelt in de Sierra Nevada (Granada) startte nadat daar de sinaasappelvelden door ziekte werden geveld. Van hier uit is de vrucht tegen het einde van de achttiende eeuw in Italië terecht gekomen.

De vrucht wordt in tropisch Zuid- en Midden-Amerika verbouwd, vooral en van oudsher in Chili en op Jamaica. De grootste producent is Spanje. De meeste vruchten in Europa zijn uit Spanje of Chili afkomstig. De prijzen staan de laatste zeer onder druk vanwege de concentratie op één variëteit, de Fino de Jete, wat maakt dat er veel cherimoya's tegelijk op de markt komen, die bovendien kort houdbaar zijn.

Opkomende teeltgebied zijn aan de Middellandse Zee Italië (Calabrië), Griekenland, Israë, Egypte en Algerije en China.

Taalkundige aspecten, etymologie

De geslachtsnaam annona is afgeleid van het latijnse woord anon, dat 'jaarlijks' betekent, doelend op de vruchtvorming. De oorspronkelijke benaming is chirimuya, de naam die de Inca's er aan gaven, die 'koud zaad' betekent. Hij wordt wel custardappel genoemd, naar een ander, minder smakelijk lid van de familie.

Benamingen in diverse talen

 

#inleiding  #gezondheidsaspecten (voedingswaarde)

Samenstelling per 100 gram rauw product

 

#inleiding  #oorsprong en verspreiding