top
Ataúlfo mango
Mangifera indica
Ataúlfo mango
 
RIJPE ATAÚLFO | MANGIFERA INDICA ©2020
-

Ataúlfo mango

De ataúlfo is een vrij jonge nazaat van de Philippijnse manila-mango die eind achttiende eeuw Mexico veroverde. De vrucht wordt vaak honing-mango genoemd.

De Mangifera indica 'Ataúlfo' is een tot twintig meter hoge mangoboom. Zijn goudgele vruchten zijn heel geliefd op het Amerikaanse continent, waar ze onder diverse namen verhandeld worden, onder andere onder de merknamen Van Gogh en Champagne. De ataúlfo (adolfo) is vernoemd naar zijn ontdekker.

De niervormige vrucht is vrij klein, gemiddeld nog kleiner dan de nam pok mai, tussen 200 en 300 gram wegend. Wanneer de vrucht rijp is, vertoont de schil vaak wat rimpels. Kenmerkend is de zure touch in de vrucht - dat verklaart de handelsnaam Champagne - maar de atraúlfo is bovenal sappig en heerlijk zoet is. Hij zit boordevol caretonoïden, vandaar de intens gele kleur van het vruchtvlees. Ter vegelijking, de Tommy Atkins bevat 5 μg β-caroteen per 100 gram, de ataú; het vijfvoudige. Beta-caroteen is zoals bekend de voorloper van vitamine A.

De ataúlfoat is nagenoeg vezelvrij, oftewel 'als boter' en toch vrij stevig. De schil is iets taaier dan die van de nam dok mai, waardoor de ataúlfo minder gevoelig is voor beschadiging dan zijn Thaise opponent. De pit zeer plat. De volledig gerijpte autolfo heeft een Brix van 14-18°.

De plant is nogal gevoelig voor groei-omstandigheden, warm en vochtig, en wordt nauwelijks buiten Mexico verbouwd. De vrucht heeft sinds 2003 denominacióln de origen, de Mexicaanse versie van oorsprongsbescherming.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Het seizoen van de ataúlfo loopt van maart tot september. In Euopa is de mango een zeldzame verschijning, al wordt hij wel ingevoerd. In de Verenigde Staten behoort de ataúlfo tot één van de meest verkochte mango-soorten. Mocht je hem toch tegenkomen, zul je in de regel een rijpe mango aan treffen, per vliegtuig aangevoerd. Dit maakt de mango wel wat prijzig. Een rijpe ataúlfo ruikt zoetig en heeft een rimpelige huid !

Culinair gebruik en bereiding

Ataúlfo's zijn behalve prima handfruit, ook heerlijk in hartige bereidingen. Ze worden rijp gegeten. Wanneer je een niet rijpe ataúlfo gekocht mocht hebben, zul je zelf aan de slag moeten. Doe de vrucht in een papierenzak, eventueel in het gezelschap van een gemakkelijk rijpende vrucht zoals een banaan. Het kan tot wel tien dagen duren voor een mango volledig gerijpt is.

Houdbaarheid (bewaaradvies)

Bewaar de mango onder geen beding in de koelkast voordat hij volledig rijp is ! Eenmaal rijp kun je een mango beter niet te lang bewaren, kans dat hij door het hoge suikergehalte snel bederft.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

De ataúlfo is een bleek- tot goudgele mango-variëteit die af stamt van de manila-mango, die al in 1779 vanuit de Philippijnen n Acapulca aan kwam, en liefkozend de manilita werd genoemd.

Het is geen rechtstreekse afstammeling, maar het resultaat van diverse achtereenvolgende kruisingen, onder andere met Spaanse cultivars. Net als de Manilita en de meeste Philippijnse mango's is de ataúlfo polyembryonaal, met afhankelijk van de grootte van de pit twee tot vijf embryo's.

Hij is genoemd naar zijn 'ontdekker' Ataúlfo Morales Gordillo op een perceel mango-bomen dat hij in 1966 had gekocht in Soconusco, een streek in de staat Chiapas, op de grens met Guatamala. De ontdekking is gedaan door een landbouwkundige, Hector Cano Flores.

Mexico behoort tot de grootste mango-producenten en -exporteurs. De belangrijkste mango-variënten uit Mexico zijn de nauw verwante Manila en de Ataúlfo. Over de benaming Manila twisten Mexico en de Philipijnen met elkaar. De Manila mango is één van de belangrijkste export-mango's van beide landen. De Philippijnse wordt in de regel carabao genoemd. Het Philippijns Octrooibureau IPOPHL vindt het misleidend om de Mexicaanse Manila mango te noemen, naar de hoofdstad van het land, en deze naam bovendien te beschermen door deze op de lijst van beschermde mango's te zetten, net als de ata´lfo. De kwestie speelt al sinds 2005 en duurt nog altijd voort.

Je zou denken dat de ata´lfo alleen in Mexico wordt verbouwd, maar dat is zeker niet waar. Buiten Mexico wordt de ata´lfo op grote schaal verbouwd in Peru, Ecuador en Brazilië

Gezondheidsaspecten

Voedingsstoffen - gezondheidsrisico's

De ataúlfo is rijk aan β-caroteen (25 μg per 100 gram) en rijk aan vitamine C, respectievelijk het vijfvoudige van de hoeveelheid β-caroteen in de Tommy Atkins mango, vier maal zoveel vitamine C als de Haden mango, beide te boek staande als zeer vitamine-rijk..

Onderstaande gegevens zijn verkregen uit één bron, diverse bronnen geven uiteenlopende waarden, met name v.w.b. vitamine A en de hoeveelheid koolhydraten (suiker én vezel).

Samenstelling per 100 gram rauw product (zonder schil)

kopieer naar html
61,1
kcal
(255,8 kJoule)
0,6
gram
eiwitten
16,4
gram
koolhydraten
15,0
gram
waarvan suikers
0,7
gram
vezels
0,1
gram
vet
Vitaminen
363,0
µg
vitamine A
(50% ADH)
0,1
mg
vitamine B1
(9,1% ADH)
0,1
mg
vitamine B2
(10,0% ADH)
80,0
mg
vitamine C
(100% ADH)
mineralen
12,0
mg
calcium
0,4
mg
ijzer
5,0
mg
natrium
14,0
mg
fosfor

Bronvermelding update november 2020

Wines and mangoes as geographical Indications | R.K. Lee , Business World Oct 2014 Manila, Phillipines Identification of zygotic and nucellar seedlings in polyembryonic mango cultivars | Elisa del Carmen Martinez Ochoa, Pesquisa Agropecuária Brasileira vol.47 no.11 Brasília Nov. 2012 Print version ISSN 0100-204X Ataulfo | Wikipedia (EN) Ataulfo Mangoes | Specialty produceAtaulfo mango, the changing image of the Mexican mango | Arcgis Carotenoids in Mangos | Mango.org Data sheet organic ataulfo (nutrition) | Navarro fruits Mexico tries to claim 'Manila mango' name as its own | Associated Press, June 2005
slotregel