top
Gele mombinpruim
Spondias mombin
Gele mombinpruim
Recepten
rijpe mombinpruimen
Rijpe gele mombinpruim

Gele mombinpruim

De gele mombinpruim is een eetbare vrucht van de Spondias mombin. De vrucht wordt pruim genoemd omdat de zoetzure smaak van de zeer sappige vrucht sterk aan een pruim doet denken.

De vrucht is in de verste verte geen familie van de pruim, noch van de mango waar de vrucht veel van weg heeft. In Europa is de mombin onbekend, maar in het Caribisch gebied en Midden- en Zuidamerika is de mombinpruim zeer geliefd, ook in Azië trouwens. Vanouds wordt de vrucht gebruikt om er een cider-achtig, alcoholisch sap van te maken.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

In de diepvries van de Aziatische speciaalzaak kun je onrijpe vruchten uit Laos aan treffen onder de Engelse benaming hog plum.

Culinair gebruik en bereiding

Zowel de onrijpe vrucht als de rijpe vrucht zijn eetbaar. In Mexico legt men de onrijpe pruim bijvoorbeeld in met zout, en chilipeper. In Thailand fermenteert men de onrijpe vrucht. In Venezuela, Guatemala en Brazilië worden alcoholische dranken van de pruim gemaakt. In Brazilië heet deze Vinho de Taperiba.

De rijpe vrucht wordt hoewel hij vrij zurig kan zijn als handfruit gegeten en verwerkt in sorbets. De jonge bladeren van de mombinpruim worden als groente gebruikt, onder meer in de Thaise keuken in nam prik. Ook de jonge scheuten worden gegeten.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

De Gele mombinpruim komt van origine uit tropisch Amerika met inbegrip van West-Indië, de Cariben. Van daaruit is de plant in de 17e eeuw door de Portugezen in Azië geïtroduceerd.

De landen waar de mombin pruim van nature voor komt, zijn: Argentinië, Bolivië, Chili, Colombia, Ecuador, Frans Guiana, Guatemala, Guyana, Honduras, Mexico, Nicaragua, Panama, Paraguay, Peru, Puerto Rico, Suriname, Uruguay en Venezuela.

Inmiddels groeit de boom niet aleen in delen van Zuid-Azië (India, Bangladesh en Sri lanka), omaar ook in Indonesië en op de Bahama-eilanden, en sporadisch in tropisch Afrika, zoals in Ghana en Nigeria, waar hij ook geteeld wordt.

Taalkundige aspecten, etymologie

De botanische naam Spondias is afgeleid van het Greekse 'rhous', dat evenals het Latijnse 'rhus' en het Keltische 'rudd' werd gebruikt om de rode kleur van de sumacs te duiden. Het woord sumac zelf is van Semitische oorsprong, en komt onder meer voor in het Arabisch en het Hebreeuws. Coriaria is afgeleid van corrayeur, het Franse woord voor leerbewerking, leerlooierij, en is een verwijzing naar de tanines in deze plant.

De vrucht staat in Brazilië bekend als cajá, maar de Indianen in de Amazone noemen de vrucht taperiba or tapiriba (tapir-vrucht). Deze naam komt terug in de naam van een alcoholische drank die er in Brazilië van wordt gemaakt, Vinho de Taperiba.

In Suriname heet de vrucht mopé of hoeboe en in Mexico jobito. In Ghana wordt hij de Ashanti pruim genoemd of akukor (Ewe), in Nigeria iyeye (Yoruba), ngulungwu (Igbo) en isada in Hausa. In Thailand heet de vrucht makok. Daar wordt hij onder meer gebruikt gebruikt in som tam.

Vertaling Gele mombinpruim

engels
hog plum or mombin plum
frans
grand mombin ou mombin franc
duits
mombinpflaum
italiaans
cagià
spaans
jojobá o jobo
arabisch
 
turks
 
hindi
 
indonesisch
kedongdong cina
japans
 
vietnamees
cóc thái
chinees
 
kantonees
 
 
slotregel

Duurzaamheid

slotregel

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Net als veel vruchten van planten in de Pruimenboomfamilie bevat ook de mombinpruim urushiol. Aanraking van deze stof kan allergische reacties op de huid veroorzaken. Het is verstandig om na aanraking de huid met water en zeep te wassen. water alleen is vaak niet voldoende. Wanneer urushiol eenmaal in de huid is binnen gedrongen, helpt water niet meer.

Bronvermelding update januari 2023

Rhus coriaria | Wikipedia (FR) Rhus coraria | IUCN Red List of threatened species 2016.3 Yellow mombin| Center for new crops, Purdue University Spondias mombin | Useful tropical plants Rhus coriaria | The IUCN Red list of threatened species 2018-1 Spondias mombin | World of agroforestry Spondias mombin | Cabi Invasive species compendium
slotregel