Hoewel hemicellulose voor-cellulose betekent, is het geen cellulose, en ook geen voorstadium van cellulose, integendeel. Het is de op cellulose na belangrijkste biopolymeer, en komt meestal naast cellulose voor. In groene planten vormen zij wel 20% van de biomassa. Hemicellulosen worden ook wel pentanen genoemd. De chemische formule (C5H8O4)n.
Hemicellulose vind je onder meer in de celwand van groene planten. Het komt voornamelijk voor in de primaire en secundaire wanden van de plantencelwanden. Tezamen met pectine en cellusose zorgen hemicellulosen voor de sterkte van de primaire celwanden van landplanten. Bij algen zijn dat meestal carragenen en agar.
Een eenvoudige hemicellulose kan bestaan uit een enkele suiker zoals het geval is in β-glucaan, of uit een complex van monosachariden met vijf koolstofatomen (xylose en arabinose), pentosen en monosachariden. Xylaan, arabinoxylaan, glucomannan en xyloglucaan zijn voorbeelden van hemicellulosen.
Doordat de polymerisatiegraad lager is, zijn de hemicellulose-moleculen korter dan die van cellulose, Cellulose is altijd lineair, hemicellulose kan lineair en vertakt zijn, zoals xylaan. Hemicellulose bevat per polymeer enkele honderden (meestal) tot duizenden eenheden suiker tegenover cellulose 7.000-15.000. Hemicellulose is daarnaast amorf, cellulose is kristallijn.
Wanneer je cake of koekjes maakt, kun je de textuur verbeteren door een graan te gebruiken of toe te voegen dat relatief veel niet-oplosbare hemicellulose bevat, zoals rogge.
Hemicellusose (C) wordt gebruikt voor de vervaardiging van afbreekbare film (PC composiet film) om voedsel te beschermen tegen beschadiging en langer hpoudbaar te maken. Men gebruikt het om de eigenschap niet-oplosbaar te zijn. De hemicelluslose wordt mestal verkregen uit graan, bijvoorbeeld rogge. Bij de productie van deze cellulose film wordt ook pectine (P) gebruikt, vaak citruspectine.