Men gebruikte de kleipot in die tijd voor het sudderen of stomen van gerechten, maar nauwelijks zoals in China het geval was voor het bereiden van eenpansgerechten. In Japan maakt men er afzonderlijke gerechten voor de volwassenen en voor de kinderen in. Mestal waren dat eenpersoonsgerechten. Pas in de 20eeeuw komt de maaltijd voor het hele gezin in zwang, en verandert ook het gebruik van de kleipot. Het eten uit de gezamenlijke pot is tegenwoordig een geliefde bezigheid, en kent de uitdrukking "nabe o kakomu": rond de pot.
Naarmate de Japanse keuken gevarieerder en rijker werd, werd de kleipot populairder dan de metalen pot, en ontwikkelt zich in de zeventiende eeuw - de Edo-periode - een danobe-cultuur. Hierbij wordt de kleipot op een verplaatsbaar houtskoolvuur op de tatami (vloermat) in de kamer gezet, vaak zelfs bovenop de eettafel. De gerechten die men zo maakte, waren de voorlopers van de tegenwoordige Japanse kort bereide hot-pots, meestal met als basis een bouillon.
De hedendaagse Japanse kleipot kent veel gezichten, met donabes die speciaal bestemd zijn voor stomen of voor roken, zelfs tajine-achtige donabes. Het design is traditioneel of modern. De Kyoyo-style donabe is breed en ondiep, en geeft net als de tajine-vorm gelegenheid om het gerecht in de pot te presenteren. Door hun vorm gaart eerst de buitenzijde van het gerecht, en pas later de kern. De diepere kleipotten zijn zeer geschikt voor bereiding in bouillon, stomen en stoven en het koken van rijst. De Igi-yaki kleipot is een vrij poreuze kleipot, waardoor deze de warmte extra goed vast houdt en (ook) geschikt voor kooktechnieken waarbij de pot zonder inhoud wordt (voor)verwarmd, wat je in de regel niet doet.
Er is in Japan veel aandacht voor donabe-cooking, met een groeiend aantal kookprogramma's en kookboeken, vooral rond het thema slow-cooking.
Een nieuwe pot dient ingewijd te worden alvorens hem te gebruiken. In China doet men dat met gekruid water, in Japan met water en reeds gekookte rijst. Vul de pot met een mengsel dat bestaat uit 20% rijst en 80% water. Vul de pot voor tweederde. Doe het deksel op de pot en zet de pot op laag vuur. Wanneer het water na een kwartier tot twintig muinuten begint te pruttelen, neem je het deksel van de pot en zorg je ervoor dat het water zachtjes blijft pruttelen, maar niet kookt.Na een uur neem je de pan van de vuur.
Stort de pot leeg, en laat de pot afkoelen. Spoel hem daarna goed af en laat hem op een rooster volledig droog worden voor het eerste gebruik.
Gulden regels voor het gebruik van een kleipot zijn, zet nooit een lege pot op het vuur en plaats hem heet nooit op een koud oppervlak. Maar dat spreekt voor zich. Dat sommige potten van draadwerk zijn voorzien, kan niet verhinderen dat de pot scheurt.
Een kleipot zal altijd scheurtjes vertonen. Iedere temperatuurschommeling veroorzaakt ze, dus ook wanneer de sandpot in en uit de koelkast wordt gezet.