top
Chinese winterradijs
Groente (Brassicaceae)
CHINESE WINTERRADIJS
CHINESE RADIJZEN
CÚO LúO BO, CHINESE WITTE RADIJS

DE CHINESE WINTERRADIJS

Chinese winterradijzen behoren tot de Aziatische grote drie, de Chinese, Japanse en Koreaanse winterradijzen of daikons.

De winterradijs (Raphanus sativus var raphanistroides) is een eenjarige plant uit het radijsgeslacht (Raphanus) binnen de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). Het is de gezwollen wortel van de plant, in tegenstelling tot de 'gewone' radijs, wat een stengelbol is. De scherpe smaak wordt veroorzaakt door de mosterdolie in de knol. Om de scherpte te verminderen, gebruikt men chloorhoudende meststoffen, waar sulfaathoudende meststoffen de scherpte juist bevorderen.

BEREIDING

Winterradijs wordt zowel rauw als gekookt (meestal geblancheerd of geroerbakt) gegeten.

BEREIDINGSTIJDEN (KOOKTIJDEN) WINTERRRADIJS
koken
6-8 minuten
roerbakken
4-6 minuten
stomen/smoren
circa 10 minuten
 

AANKOOP EN BEWAREN

Een radijs, iedere radijs moet stevig zijn, d.w.z. niet buigbaar of slap, en geen verkleuring hebben. Het beste bewaar je hem in een plastic zakje met gaatjes. Hoe compacter en zetmeelrijker een radijs, hoe langer houdbaar. Wanneer hij slap of glazig wordt is hij niet goed meer.

Oorsprong en verspreiding

De Chinezen hebben de eer wat het in cultuur brengen van de winterradijs schijnbaar aan hun japanse buren overgelaten, want de geschiedenis van de Chinese radijs begint pas in de Meiji periode, in de tweede helft van de negentiende eeuw, ruim na het in cultuur brengen van de Hama-daikon, overigens afkomstig uit het zuiden van China.

De wilde soorten die in Oost-Azië de basis hebben gevormd voor de ontwikkeling van daikon, zijn soorten die zeer vermoedelijk afkomstig zijn van het Euraziatisch continent maar zich eerst hebben aangepast aan de groeiomstandigheden in Oost-Azië alvorens in cultuur gebracht te zijn.

De Chinese daikon is net als de Indische soorten bestand tegen hogere temperaturen dan de Japanse daikon. In Oost-Afrika verbouwt men om die reden vooral de Chinese soorten. De Europese rettich is geen winter-, maar een zomerradijs.

Taalkundige aspecten, etymologie

Het Chinese woord voor radijs of raap is lúo bo 蘿蔔, en wordt gebruikt voor ale radijzen en rapen, vandaar de noodzakelijke voorvoegsels, 'hong' voor rood, 'qing' voor groen, enzovoort.

VERTALING DAIKON

engels
oriental radish, (true) daikon
frans
radis daikon
italiaans
ravanello daikon
spaans
rábano japonés
duits
daikon, china rettich
hindi (india)
mooli
vietnamees
củ cải trắngi
chinees
dai gen 大根
kantonees
daai gan
 

DE CHINESE VARIëTEITEN

In verhouding tot de Japanse daikon is de Chinese diversiteit van winterradijzen wat schraal.

De Chinese radijs wordt in vier eco-types onderscheiden: de Zuid-Chinese, de Noord-Chinese en de Centraal-Chinese radijzen en die van het westelijk plateau. De (witte) Zuid-Chinese radijs of hama-daikon is wateriger dan de compacte Noord-Chinese daikon, de qing lúo bo. Deze bevat meer zetmeel en is daardoor beter bewaarbaar.

QING LÚO BO

De Groene winterradijs of Qing lúo bo is een compacte Noord-Chinese radijssoort..

HONG LÚO BO

De rose-rode Chinese radijs (China rose), heeft furore genaakt in Frankrijk, waar je naast de plompe uitvoering ook retichachtige roses de Chine kunt kopen.

CÙO LÚO BO

De Zuid-Chinese winterradijs is de Chinese tegenhanger van de Japanse daikon, de bai lúo bo. Sommige variëteiten kunnen vroeg geteeld worden, waardoor het aanbod beter verspreid is geraakt over het jaar. Eén van deze radijzen is de Ta mei hwa.

xīnlǐměi LÚO BO

De rood-vlezige watermeloenradijs spreekt tot de verbeelding door zijn verrassende rode vlees. De shinrimei wordt in allerlei formaten aangeboden.

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

Gezondheidsaspecten (VOEDINGSSTOFFEN, GEZONDHEIDSRISICO'S)

De raphanus wordt genezende eigenschappen toegedicht door de aanwezigheid van glycosiden, unieke bacteriostatische eiwitstoffen. Dat zijn stoffen die de toename van bacterië remmen, dit in tegensteling tot bactericide stoffen, die bacteriën doden. Deze glycosiden zijn behave in raphanus (radijs, rammenas, en in mindere mate daikon) en amoracia (mierikswortel) ook in allium (ui) aanwezig.

Samenstelling per 100 gram rauw product

18
kcal
( 75,3 kJoule)
0,6
gram
eiwitten
4,1
gram
koolhydraten
2,5
gram
waarvan suikers
0,1
gram
vet
29
mg
omega-3
16
mg
omega-6
Vitaminen
0,2
mg
nicotinezuur
(1% ADH)
0,1
mg
pantotheenzuur
(2% ADH)
28
µg
foliumzuur (B9)
(14% ADH)
22
mg
vitamine C
(28% ADH)
0,3
µg
vitamine K
(0% ADH)
mineralen
27
mg
calcium
0,1
mg
koper
0,4
mg
ijzer
227
mg
kalium
16
mg
magnesium
21
mg
natrium
23
mg
fosfor
0,7
µg
selenium
0,2
mg
zink

Bronvermelding update maart 2020

Plant database | The plantlist, Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden Daikon | Wikipedia (EN/NL/DU) Food plants of China: lúo bo | Shia-yong Hu, 2005 Chinese university of Hongkong ISBN 962-201-860-2