Een hydroxylgroep is een functionele groep, die bestaat uit een waterstof atoom (hydrogenium) en een zuurstofatoom (oxygenium). De uitgang -yl wijst erop dat de groep 'vrij' is, waardoor het zuurstof atoom aan een molecuul gebonden kan worden. Is dat molecuul een verzadigd koolstofatoom, dan noemen we de verbinding een alcohol.
De benaming van alcoholen eindigt op ol, maar niet alle stoffen die op -ol eindigen zijn alcoholen.
De eenvoudigste alcohol is methanol (CH3OH), vroeger methylalcohol genoemd, let op de -yl. Een andere alcohol is ethanol - vroeger ethylalcohol - (C2H5OH). Ook glycerol - ook wel glycerine genoemd - zal bekend in de oren klinken, maar wat te denken van polyolen, de zoetstoffen mannitol, sorbitol, xylitol en isomalt. Het kenmerk van polyolen of poly-alcoholen is dat zij meer dan één hydroxylgroep hebben.