top
Voatsiperifery
Piper borbonense
Voatsiperifery peper
 
Voatsiperifery - Piper borbonense  © 2017

Voatsiperifery peper

Onder de bijna onuitspreekbare naam voatsiperifery zijn de pepervruchtjes bekend die voornamelijk op het eiland Madagaskar in het wild voor komen. Dit naaste familielid van de zwarte peper wordt vaak 'wilde cubeb' genoemd, maar dat maakt het er niet duidelijker op.

Onder cubeb worden de West-Afrikaanse peper (Niger guineense) en de Javaanse 'echte cubeb' (Piper cubeba) verstaan. Op de overeenkomst met deze laatste wordt gedoeld, de besjes van de 'echte' cubeb en de voatsiperifery lijken wel op elkaar, al zijn de cubeb-besjes aanzienlijk groter.

De Piper borbonense is een parasitaire, houtige klimplant uit het Piper-geslacht. Hij komt uitsluitend in de vochtige tropische bossen op en nabij Madaskar voor. Hij wordt normaal gesproken 5-10 meter hoog, maar reikt gemakkelijk veel hoger. De 'stam' heeft een dikte van 4-5 cm aan de voet.

De plant heeft mannelijke óf vrouwelijke bloemen, nooit beide tegelijk. De plant vormt bloemen over de hele lengte van de liaan, die uit segmenten bestaat. Daaruit ontwikkelen zich de vruchten, die in het Nederlands peperbesjes worden genoemd, hoewel het steenvruchten zijn.

De vruchtjes (voa) rijpen oranje tot vuurrood en zijn nog geen 5 mm groot. Ze worden eenmaal per jaar geoogst, wanneer ze nog oranje-rood zijn. Het plukken is geen eenvoudige opgave, vooral niet het plukken van de vruchtjes aan het einde van de rank, hoog in de boom waarin deze zijn weg heeft gevonden. Na droging zijn de peperkorrels gemiddeld 3 mm groot, met een 5-6 mm lang steeltje. Gedroogd zijn ze net als gewone zwarte peper gerimpeld, en bruin-zwart van kleur.

Practische zaken

Aankoop en verkrijgbaarheid

Voatsiperifery is als witte peper (rijpe vrucht), zwarte peper (onrijpe vrucht) en rode peper (rijpe vrucht) te koop. Zo zeldzaam als veel kruiden-sites Voatsiperifery doen geloven, is hij niet, hij is wel exclusief in de zin dat hij uitsluitend uit Madagaskar komt, en afhankelijk van de oogst in Madagaskar. El Niñ, de klimaatverandering, speelt de boeren de afgelopen seizoenen danig parten.

Bewaar de peperkorrels op een donkere plek, koel (< 25°) en droog.

Culinair gebruik en bereiding

Het is een aromatische peper die doet denken aan de sansho en de szechuanpeper. Combineert uitstekend met varkensvlees en lamsvlees, gegrilde vis, visbereidingen met kokos, chocolade en fruit.

slotregel

Oorsprong en verspreiding

De peper groeit in de tropische bossen op het oostelijk deel van het eiland Madagaskar, waar vandaan het onder de naam Voatsiperifery verhandeld wordt.

De plant groeit ook op Mascarenen, de eilandengroep voor de kust van Madagaskar in de Stille Oceaan: Rénion, Mauritius en de Seychellen. De plant komt niet of nauwelijks voor op het vasteland van Afrika, behalve sporadisch in Zuid-Afrika. Hij is ook bekend onder de botanische namen Cubeba borbonensis, Piper pachyphyllum en Piper pyrifolium.

Taalkundige aspecten, etymologie

De naam voatsiperifery is een samenvoeging van twee Madagaske woorden: 'voa' - waarmee de besjes worden aangeduid - en 'tsiperifery' wat peperrank betekent.

Vertaling voatsiperifery peper

engels
wild voatsiperifery pepper
frans
 
poivre sauvage de voatsiperifery
lingue poivre
italiaans
 
spaans
 
duits
urwaldpfeffer
hindi (india)
 
indonesisch
japans
 
vietnamees
tiêu thất
chinees
 
 

Gezondheidsaspecten

Voedingswaarde, gezondheidsrisico's

 

Samenstelling per 100 gram rauw product

285
kcal
(1195 kJoule)
10,9
gram
eiwitten
52
gram
koolhydraten
49,9
gram
waarvan suikers
13,1
gram
vezels
3,3
gram
vet
0,9
gram
verzadigd
slotregel

Culinaire aspecten

Bronvermelding update maart 2020

Le voatsiperifery | Horticaliar Piper borbonense | Pl@ntnet Order Piperales | Clove garden Piper borbonense | Arbres arbustes de la fõret Rénionnaise Voatsiperifery peper, Nutritionfacts (voedingswaarde) | Wiberg product specification, Salzburg