De lotuswortel in de handel is en stukje van de meterslange 'kruipende wortel' van de wortel. Het lotus-rhizoom ontwikkelt zich lineair in én richting, zonder vertakkingen. Wanneer het seizoen eindigt en in de herfst de bladeren vallen, is de plant in ruste, en worden de rhizomen van nature gevuld met voedsel en water.

Afhankelijk van wanneer geoogst wordt, en hoe ver de wortel is ontwikkeld is de wortel meer of minder dik, en lichter of donkerder van kleur. Hoe donkerder en volumineuzer hoe langer de wortel zich heeft kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk is de wortel beige-bruin, vergelijkbaar met de kleur van nieuwe aardappelen.

Een wortelsegment is 10 à 15 cm lang, met aan de uiteinden een 'oog' waarmee de rhizoom wortelt, en verankerd is in de bodem, aan de andere zijde een knoop, waaraan een tros rhizomen kan groeien.

Lotuswortel is knapperig en in een bepaalde zin sappig, net als waterkastanje. De smaak is licht zoet, vergelijkbaar met de smaak van taro (en waterkastanje).

Eén van de beroemdste Japanse lotusgerechten is Karashi renkon. De 'gaatjes' in de wortel zijn gevuld met miso-pasta (met karashi, Japanse mosterd), waarna de lotusschijfjes in een beslag van (tuin)bonenmeel en eieren wordt gedompeld en wordt gefrituurd.

GEBRUIK EN BEREIDING

De lotuswortel wordt schoongemaakt, geschild, en daarna in plakken gesneden. Deze kunnen op tal van manieren bereid worden: gestoomd, gekookt, gebakken, geroerbakt. Let op het effect van de openingen, waardoor verhit water en olie omhoog kan spatten.

Leg de gesneden lotuswortel in licht aangezuurd water (citroen) tegen verkleuring.

AANKOOP EN VERKRIJGBAARHEID

Lotuswortel is het hele jaar door verkrijgbaar, zeker in Aziatische speciaalzaken, zowel vers - in krimpfolie verpakt tegen uitdrogen - als schoongemaakt en voorgesneden, in de regel diepgevroren, maar ook ingemaakt (ingeblikt of in pot). Verse lotus moet 'zwaar' aanvoelen, ten teken dat de wortel niet is uitgedroogd.

Er is ook lotuspoeder te koop, gemaakt vanuit het geperste sap van de wortel.

Let op: het is een natuurproduct, vlekjes horen erbij. Het lotusvlees is niet per definitie wit, zoals gebleekte diepvriesschijfjes, en donkere tot zwarte spots duiden niet op bederf.

BEWAREN

Wanneer de verpaking van de lotiswortels wordt aangebroken, verdient het aanbeveling de wortel in een vochtige doek te wikkelen en in de koelkast te bewaren. Houdbaarheid maximaal 3 weken. Eenmaal aangesneden lotus is hoogstens een dag of vier-vijf houdbaar.

Om te beoordelen of lotus nog voldoende vers is om te gebruiken: ruik eraan.

De lotus is van origine Chinees. De oudste fossielen van de lotusplant dateren van meer dan 15 miljoen jaar geleden. Er zijn aanwijzingen dat de lotus 5.000 à 6.000 jaar geleden in China gecultiveerd is, en dat de wortel gegeten werd.

Het oogsten gebeurt zoals al eeuwen, zonder machines. Terwijl de landarbeiders tot hun middel in het water staan, trekken ze de wortels met de hand los van de bodem. Dat gebeurt in de koudste tijd van het jaar, zodat soms eerst het ijs op de paddie gebroken moet worden. De modder wordt er direct af gespoten, tegenwoordig met speciale 'jets'. Extreem zwaar werk, waarbij per man honderden kilo's wortel per dag geogst worden.

De boer snoeit zijn lotusplanten al in de zomer door zowel de bladeren als de stelen weg te snijden. Hij zet de rhizomen daarmee aan om hun zetmeelvoorraad aan te vullen. Wanneer je de wortels in de zomer oogst, zoals in Japan gebeurt, zijn de wortels sappig, knapperig en wit. Naarmate het seizoen vordert, neemt het zetmeelgehalte toe, en kleurt de wortel donkerder, zowel de schil als het 'vlees'.

De belangrijkste oogsttijd in China is twee tot drie maanden voor het Lente-festival (Chinees Nieuwjaar) waarin ook de lotuswortel een hoofdrol speelt. De wortel staat symbool voor 'overvloed' en de kanalen in de wortel staan voor het ontvankelijk zijn voor nieuwe ideeën.

VERTALING LOTUSWORTEL