De maca-wortel is een zoet smakende - muskaatzoet noemt men het wel - en zetmeelrijke plant. Het is een relatief goedkoop bindmiddel, dat prijzig is zodra het het label 'superfood' wordt gegeven, wat in Europa veelal het geval is. De kleur van het meel is beige tot (licht) kastanjebruin.

Harina de maca is er in twee soorten, het pure meel van de zongedroogde wortel (harina de maca tostado) en de gegelatineerde versie, maca gelatinizado genaamd. Deze tweede meelsoort wordt nat gemalen. Dat gebeurt door de maca te hakken, er chips van te persen en deze onder hoge druk, door extrusie, te verhitten tot 60°. Daardoor breken de ketens van het amorfe zetmeel, en wordt het macameel beter oplosbaar en gemakkelijker te verteren. Gegelatineerd macameel smaakt naar butterscotch.

Voor de bereiding van gegelatineerde maca is 4 kilogram rauwe macawortel nodig. Het is geconcentreerder dan gewoon macameel.

VERKRIJGBAARHEID

Sinds 2004 zijn maca-producten op de Europese markt toegelaten. Verse maca's zul je hier evenwel niet zien, de Peruaanse wetgeving staat dat niet toe ze te exporteren. De productrange is vrij beperkt, macameel (gegelatineerd) en maca verwerkt in capsules, de laatste met zekerheid niet bestemd voor de keuken.

Macameel zie je vooral bij de gezondheids- winkels, en bij supermarkten in het 'gezondheidsschap'. De prijs is stevig, met de kanttekening dat nauwelijks valt te herleiden wat een billijke prijs zou moeten zijn.

Culinair gebruik en bereiding

Gewoon (rauw) macameel (raw maca) dient gekookt te worden, en kan gebruikt worden om mee te bakken, er brood of cake van te maken. Gegelatiniseerde maca is daarentegen zeer geschikt voor koude toepassingen, voor gebruik in smoothies, sappen en ijs.

Sinds kort wordt de maca buiten Peru en de Andes ook in China verbouwd, waar de maca befaamd is als aphrodisiac. Peru probeert door de vestiging van patenten greep op te krijgen op deze onverwachte en in haar ogen ongewenste concurrentie, die de prijzen voor de Peruaanse boeren onder druk zet. Naar zeggen hebben Chinese kopers de Peruaanse wet overtreden door genetisch materiaal het land uit te smokkelen.

Taalkundige aspecten, etymologie

Algemeen wordt het meel maca-meel of maca-extract genoemd. De benaming is afkomstig van van 'maqa' de benaming in de oude inheemse taal van de Andes die ook door de Inca's werd gesproken, het Quechua. De toevoeging 'raw' (raw maca) zou je mogen uitleggen als (gemaakt van) rauwe maca. Maar dat is voor de meeste producten niet het geval, en op zijn zachtst uitgedrukt verwarrend. Meel van rauwe, gedroogde maca dient immers gekookt te worden, en de grote meerderheid van de aangeboden producten is bedoeld om zonder verdere bereiding in smoothies of sap te nuttigen. Raw maca is in de regel daarom juist gekookte, om precies te zijn gegelatineerde maca.

Maca bevat zoals veel kolen, mosterd en mierikswortel glucosinolaten, die zorgen voor de bittere smaak. De risico's verbonden aan het eten van maca of maca-extracten, zoals de gegelatineerde maca (ten onrechte) wel wordt genoemd, behoren zo te oordelen tot de categorie prijsopdrijvende interessant-doenerij. Een uitgebreid onderzoek onder bewoners uit de Centrale Andes heeft aangetoond dat aan het normaal consumeren van maca geen gezondheidsrsisico's zijn verbonden, zoals de studie van G.F. Gonzalez, die afsluit met "In summary, this study demonstrated in a population traditionally using maca that consumption of this food is safe."

Samenstelling per 100 gram rauw product